گذری بر سیره پیامبر صلی الله

«سلوک اجتماعی» دفتری تازه از درس گفتارهای سید مجتبی حسینی با موضوع واکاوی رفتار و سیره پیامبر اکرم (ص) است.

سلوک اجتماعی/ نویسنده: سید مجتبی حسینی.

حسینی پس از واکاوی سیره و رفتار پیامبر در زندگی شخصی خود در قالب کتاب «سلوک فردی» که با سبکی منحصر به فرد نوشته شده بود در این اثر به موضوع رفتارها و حرکات اجتماعی پیامبر با تکیه بر احادیث و روایات و نیز آیات قرآن کریم پرداخته است.
در سبک روایی سید مجتبی حسینی در این کتاب و در حرکتی تازه و بدیع، از توضیح و تفسیر و تحلیل گفتار ها و رفتار های پیامبر اکرم (ص) پرهیز شده است و در مقابل نویسنده سعی کرده با اتخاذ رویکردی عمومی به معرفی برخی صفات اخلاقی و آداب پیامبر اکرم (ص) در رفتارها و کنش های اجتماعی آن بپردازد.
حسینی در مقدمه این کتاب و در شرح این رویکرد خود به این موضوع اشاره داشته است که علت دور شدن از رویکرد تحلیل و تفسیر رفتار پیامبر اکرم (ص) و اتخاذ شیوه تفسیری تازه در این اثر به دلیل این است که مخاطب در روش تحلیل تنها از زاویه ای خاص به یک موضوع وارد شده و از سایر زوایای ممکن برای تحلیل رفتار حضرت ختمی مرتبت دور می ماند.
با این رویکرد سید مجتبی حسینی کتاب خود را اثری در راستای واکاوی رفتار پیامبر اکرم (ص) در موضوعاتی چون آداب سفر، تواضع, رفتار با اصحاب، مشارکت در فعالیت های اجتماعی و مردمی بودن عنوان داشته است که با نگاهی عمومی و همه فهم گردآوری و تدوین شده است.
حسینی با چنین رویکردی در نخستین بخش از کتاب خود به سراغ بررسی رفتار پیامبر خاتم با اقشار مختلف مردم رفته است و به ترتیب خانواده و اقوام، اصحاب، نیازمندان، فضلا و بزرگواران, کودکان، خطاکاران و غیر مسلمین را از این منظر در سیره رفتاری ایشان مورد بازخوانی قرار داده است.

کتاب اما در ادامه متن خود به موضوع بازخوانی گزیده ای از کردار اجتماعی پیامبر اکرم (ص) توجه نشان داده است و در این زمینه موضوعاتی مانند نماز، سفره و غذا، جنگ و معاشرت را از نگاه گذرانده است.
بخش دیگری از این کتاب به موضوع نگاه به گزیده ای از صفات و اخلاق حسنه پیامبر اکرم (ص) توجه نشان داده است و رفتار هایی از قبیل تعهد، امانت داری، حیا، مدارا، صبر، تحمل و مردم داری را مورد توجه خود قرار داده است.
یکی از نکات قابل توجه این کتاب متن بسیار ساده و روان آن است که با بهره گیری از عبارات و افعالی بسیار ساده و قابل درک برای عموم مخاطبان خلق شده است. از سوی دیگر تسلط نویسنده بر احادیث و روایات، منجر به خلق متنی از سوی او شده است که در آن میان عبارات درج شده توسط حسینی و متن احادیث تلفیق شده با متن، پیوستگی قابل توجهی به وجود آمده و به هیچ عنوان مخاطب با گسستگی روایی و محتوایی در متن مواجه نیست.
لازم به یادآوری است مهندس سید مجتبی حسینی، متولد سال ۱۳۳۸ شمسی، تحصیلات حوزوی خود را از سال دوم راهنمایی آغاز کرد و در سن ۳۰ سالگی به درجه اجتهاد رسید. وی همچنین به طور هم زمان کارشناسی مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه تهران و پس از آن کارشناسی ارشد معماری و کارشناسی ارشد فلسفه علم را نیز به پرونده علمی خود افزود. از این مهندس اسلام شناس تا کنون بیش از ۲۰ تألیف در حوزه دین پژوهی و بیش از هزار ساعت سخنرانی منتشر شده است.

کتاب‌های تزئینی

رادیو ایران، کمپین «من کتاب می خوانم» را راه اندازی کرد

بهنام احمدپور- مدیر رادیو ایران - درباره علت و اهداف راه اندازی کمپین «من کتاب می خوانم» گفت: با توجه به پایین بودن میزان کتابخوانی در ایران نسبت به نُرم جهانی، گروه فرهنگ رادیو ایران تصمیم گرفت تا یک کمپین کتابخوانی راه بیاندازد.
احمدپور ادامه داد: ما به نوعی از این موضوع دلخور هستیم که چرا در آمارهای جهانی، میزان کتابخوانی در کشور ما پایین تر از نُرم جهانی است و متاسفانه اغلب ما دلخوری خودمان را در این زمینه به کلمات خلاصه می کنیم و کمتر اقدام عملی انجام می دهیم.
مدیر رادیو ایران با بیان اینکه یکی از پارامترهای ارزیابی توسعه یافتگی کشورها میزان مطالعه آن کشور است، ادامه داد: شایسته کشور و مردم ما با این سابقه طولانی در ادبیات، کتابخوانی و فرهنگ نیست که تنها چند دقیقه مطالعه در طول روز داشته باشیم؛ البته در سال های اخیر بحث رسانه های متعددی که وارد زندگی افراد شده، عرصه را بر کتاب خوانی تنگ کرده است.
احمدپور درباره ساختار کمپین «من کتاب می خوانم» توضیح داد: در حال حاضر به این شیوه عمل می کنیم که هر کسی بخشی (از یک پاراگراف تا یک صفحه) از کتابی را که دوست دارد یا آخرین کتابی که خوانده است را برای شنوندگان رادیو ایران می خواند و فایل صوتی را برای ما ارسال می کند تا پخش کنیم؛ البته علاقه مندان می توانند از طریق نامه و سایت رادیو ایران نیز متن مورد نظرشان را ارسال کنند.
او با اشاره به میزان بالای استقبال مخاطبان از کمپین «من کتاب می خوانم» افزود: در این مدتی که فعالیت مان را آغاز کرده ایم، علاوه بر افرادی که در حوزه فرهنگ و اندیشه کار می کنند، گروه های صنفی و شغلی که کمتر احساس می شود با فرهنگ کتابخوانی سر وکار داشته باشند نیز به طور مداوم با رادیو ایران تماس می گیرند و در این کمپین مشارکت می کنند.

احمدپور در پایان سخنانش از تمام کسانی که به فرهنگ کشورشان علاقه مند هستند دعوت کرد تا در کمپین «من کتاب می خوانم» شرکت کنند و گفت: فارغ از رادیو ایران این موضوع یک بحث ملی است. همه باید کمک کنیم تا فرهنگ کتابخوانی در جامعه شکل بگیرد و رتبه ایران در کتاب خوانی را نسبت به نرم جهانی افزایش دهیم.
کمپین «من کتاب می خوانم» که از چهارشنبه، 20 آبان آغاز شده است تا 25 آذر (روز پژوهش) ادامه خواهد داشت. شنوندگان و مخاطبان رادیو ایران می توانند یک صفحه از کتاب مورد علاقه خود را بخوانند و فایل صوتی خود را به نشانی سایت رادیو ایران www.radioiran.ir و کانال تلگرام:@radioiranir ارسال کنند. فایل های صوتی هر شب در برنامه «کافه هنر»ساعت 8 از آنتن رادیو ایران پخش می شود و شنوندگان می توانند صدای خود را بشنوند.

روز پژوهش

تعريف پژوهش:

پژوهش، به معناي عام، بررسي يا كاوشي سخت كوشانه و به معناي خاص، تحقيق و تجربه‌اي جامع با هدف‌ كشف واقعيت‌هاي نو و تفسير درست اين واقعيت‌ها، تجديد نظر در نتيجه‌گيري‌ها، نظريه‌ها و قوانين پذيرفته شده در پرتو واقعيت‌هاي كشف شده و به كارگيري عملي نتيجه‌گيري‌ها، نظريه‌ها و قوانين جديد است. در معنايي ديگر، پژوهش فرايند رسيدن به راه حل‌هاي قابل اطمينان از طريق گردآوري، تحليل و تفسيرداده‌ها به گونه‌اي برنامه‌ريزي شده و نظام‌منداست.

اهميت پژوهش:

پژوهش يكي از اساسي‌ترين نيازها براي نيل به پيشرفت و توسعة همه جانبة يك كشور است و قدرت و استقلال هر كشوري بر پژوهش و توليد علم استوار است. بنابر اين نوع و سطح فعاليت‌هاي پژوهشي يکي از شاخص‌هاي اصلي توسعه و پيشرفت محسوب مي‌شود. موفقيت در تمام فعاليت‌هاي مربوط به توسعه از جمله صنايع، کشاورزي و خدمات به نحوي به گسترش فعاليت‌هاي پژوهشي بستگي دارد. پژوهش يکي از محورهاي مهمي است که ضامن پيشرفت و توسعة پايدار در هر کشور به شمار مي‌آيد. اگر پژوهشي صورت نگيرد، دانش بشري افزايش نخواهد يافت و دچار سکون و رکود خواهد شد. بدون انجام پژوهش، امور آموزشي نيز از پويايي و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود. ازاين رو يكي از عوامل اساسي پيشرفت در كشورهاي توسعه يافته، توجه خاص به امر پژوهش است. اصولاً پيشرفت و توسعه، ارتباط مستقيمي با تحقيقات علمي دارد و رشد و توسعة كشورهاي پيشرفته در نتيجة سرمايه‌گذاري در بخش پژوهش است. حجم وسيع پژوهش‌هاي علمي در كشورهاي توسعه يافتة صنعتي گوياي اين واقعيت است.

منطق پژوهش:

پژوهش، فرايندي منطقي و معقول است كه هدف آن كشف روابط بين پديدارها است. به دليل نظم و ترتيب حاكم بر پديدارها و رويدادها، امكان تنظيم قوانين، اصول و نظريه‌ها در رشته‌هاي گوناگون فراهم شده است و اين قوانين و اصول و نظريه‌ها، به نوبة خود گوياي نظم و همساني موجود در پديده‌هاست.

كاركرد پژوهش:

– پژوهش دانش نو مي‌آفريند.

-پژوهش امكان كشف كاربرد تازة دانش كهن را فراهم مي‌سازد.

- پژوهش به آموزش بهتر مي‌انجامد، چرا كه دانش نو و برنامه‌هاي آموزشي، مكمل يكديگرند.

- پژوهش مي‌تواند منبع درآمد باشد. پژوهشي كه سرمايه‌اي براي انجام آن در نظر گرفته مي‌شود يك منبع مالي است.

- پژوهش موجب حل مسأله‌ها و تضادهاي جامعه مي‌شود.

-پژوهش به بشر اين توانايي را مي‌دهد كه بهتر با دنياي پيرامون خود رابطه برقرار كند و به اهدافش دست يابد.

-پژوهش موجب پيشرفت جامعه مي‌شود.

پس از پيروزي انقلاب اسلامي، به منظور گسترش فرهنگ پژوهش در جامعه، روز ?25 ?آذر از سوي «شوراي فرهنگ عمومي كشور» به نام روز پژوهش نام‌گذاري شد. وزارت علوم تحقيقات و فناوري نيز از سال ?1379 ?چهارمين هفته آذر ماه را به نام هفتة پژوهش نام‌گذاري كرد و از سال ?1384? اين نام به «هفته پژوهش و فناوري» تغيير يافت .ارج نهادن به مقام شامخ پژوهشگران و تجليل از پژوهشگران برتر، شناسايي و طرح مشكلات و چالش‌هاي پيش روي و ارتقاء سطح پژوهش و فناوري در كشور از جمله اهداف اين اقدام بود. در اين راستا هر سال مراسم هفتة پژوهش با مشاركت بيشتر دستگاه‌هاي اجرايي كشور برگزار مي‌شود. تقدير از مقالات برتر، تقدير از پژوهشگران‌ نمونه، تقدير از مدير تحقيق نمونه، تقدير از پروژه‌هاي برتر و انتشار كارنامه پژوهشي در هر سال از مهم‌ترين برنامه‌هاي اين هفته است.

مجوعه صداي ماندگار آذر ماه به 25 آذر،روزپژوهش اختصاص يافته است. به اين مناسبت گزيده اي از مصاحبه با شخصيت هاي مبرز در حوزه تحقيقات علمي را عرضه مي نمايد.

جمع بندي

موفقيت روزافزون علم در شناخت جهان هدفدار و قانونمند كه با تكيه بر ابتكارات خلاقيت‌هاي به وديعه نهاده شده از سوي خداي متعال در وجود بشر و بهره برداري از قدرت شگرف انديشه آدمي صورت گرفته، فضاي زندگي جديدي را براي انسان‌ها به ارمغان آورده است.

اين فضاي جديد و اين تمدن نوظهور كه خود برخاسته از تعاملات عميق ميان تمدني و ميان فرهنگي است، موجد خواست‌ها، نيازها، انديشه‌ها مسائل و مشكلاتي است كه به نوبه خود توسعه علم و انديشه را مي‌طلبند.

در اين مسير انديشه‌هاي ژرف در قالب پژوهش‌هاي بنيادين صورت بحث پذير به خود مي‌گيرند و دستمايه انجام پژوهش‌هاي كاربردي مي‌شوند تا خواست‌ها و نيازها را پاسخ گويند و راه‌حل‌هاي بهتر و بيشتري براي مسائل و  مشكلات جوامع بشري پيشنهاد كنند و همين جاست كه نقش موثر و سهم بسزاي بخش تحقيقات در روند تحولات جوامع آشكار مي‌شود.‌

تحولات زندگي بشر در قرن بيستم نشان از گسترش روز افزون اهميت علم و تحقيق داشت، به ويژه در نيمه  دوم اين قرن كشورهاي صنعتي و در حال توسعه با آگاهي از نقش پژوهش در خلق فن‌آوري و شتاب‌دهي براي توسعه، عمده توجه خود را مصروف تقويت و ارتقاي بخش تحقيق نموده اند. از اين روست كه مي‌توان گفت بين پيشرفت بخش تحقيق و شتاب توسعه فراگير و پايدار در هر كشور ارتباط مستقيم برقرار است.

نقش پژوهش در توسعه همه‌جانبه پايدار چنان برجسته و انكارناپذير است كه مي‌توان آن را بدون ترديد نيروي محرك توسعه در همه حوزه‌ها اعم از فرهنگ، اقتصاد، سياست و جامعه دانست. اما علي رغم اعتراف و اذعان نسبت به اهميت مقوله پژوهش، اين حوزه با دشواري‌هاي ساختاري و عملكردي فراواني مواجه است.

معرفی مختصر کتابهای «راز دیدار علم»، «عاشورا شناسی» و کتاب «عقیله بنی‌هاشم زینب(س)».

«راز دیدار علم»

کتاب «راز دیدار علم» دریچه‌ای به حدیث عنوان بصری اثر سید علی اصغر علوی توسط انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه السلام منتشر شد.

نویسنده در ابتدای کتاب با عنوان «طلیعه‌ای شبیه سلام» آورده است: پیش از این نیز به محضر امام شرفیاب می‌شد، اما وقتی بنا شد خوشه‌چین علم امام صادق شود، حضرت او را قبول نکرد. تا قبل از دیدارعلم، دیدارها با امام داشت؛ اما قصه در دیدن جلوه‌ای از علم امام بود. راهی که "عنوان بصری" طی کرد و رازی که به آن رسید "راز دیدار علم" امام بود، علمی که از چشمه اصلی‌اش می‌جوشید و او که لب‌تشنه این زلال بود، به آن رسید.

آ ن‌چه به جا ماند، جلوه‌ای است از راهی که به همه طالبان راه علم نشان داد و از همه مهم‌تر، نحوه پیمودن این راه «راه ورود به دنیای علم امام.»

در بخشی از حدیث عنوان بصری آمده است:

پرسیدم: ای‌ أبا عبدالله‌! حقیقت‌ عبودیت‌ کدام‌ است‌؟

فرمود: سه‌ چیز است‌: اینکه‌ بنده خدا برای‌ خودش‌ درباره‌ آنچه‌ را که‌ خدا به‌ وی‌ سپرده‌ است‌ مِلکیتی‌ نبیند؛ چرا که‌ بندگان‌ دارای‌ مِلک‌ نمی‌باشند، همه‌ اموال‌ را مال‌ خدا می‌بینند، و در آنجائیکه‌ خداوند ایشان‌ را امر نموده‌ است‌ که‌ بنهند، میگذارند؛ و اینکه‌ بنده خدا برای‌ خودش‌ مصلحت‌ اندیشی‌ و تدبیر نکند؛ و تمام‌ مشغولیاتش‌ در آن‌ منحصر شود که‌ خداوند او را بدان‌ امر نموده‌ است‌ و یا از آن‌ نهی‌ فرموده‌ است‌.

بنابراین‌، اگر بنده خدا برای‌ خودش‌ مِلکیتی‌ را در آنچه‌ که‌ خدا به‌ او سپرده‌ است‌ نبیند، انفاق‌ نمودن‌ در آنچه‌ خداوند تعالی‌ بدان‌ امر کرده‌ است‌ بر او آسان‌ می‌شود. و چون‌ بنده‌ خدا تدبیر امور خود را به‌ مُدبّرش‌ بسپارد، مصائب‌ و مشکلات‌ دنیا بر وی‌ آسان‌ می گردد. و زمانی‌ که‌ اشتغال‌ ورزد به‌ آنچه‌ را که‌ خداوند به‌ وی‌ امر کرده‌ و نهی‌ نموده‌ است‌، دیگر فراغتی‌ از آن‌ دو امر نمی‌یابد تا مجال‌ و فرصتی‌ برای‌ خودنمائی‌ و فخریه‌ نمودن‌ با مردم‌ پیدا نماید.

پس‌ چون‌ خداوند، بنده خود را به‌ این‌ سه‌ چیز گرامی‌ بدارد، دنیا و ابلیس‌ و خلائق‌ بر وی‌ سهل‌ و آسان‌ می گردد؛ و دنبال‌ دنیا به‌ جهت‌ زیاده‌اندوزی‌ و فخریه‌ و مباهات‌ با مردم‌ نمی رود، و آنچه‌ را که‌ از جاه‌ و جلال‌ و منصب‌ و مال‌ در دست‌ مردم‌ می‌نگرد، آنها را به‌ جهت‌ عزّت‌ و علوّ درجه خویشتن‌ طلب‌ نمی‌نماید، و روزهای‌ خود را به‌ بطالت‌ و بیهوده‌ رها نمی‌کند.

و این است‌ اوّلین‌ پلّه‌ از نردبان‌ تقوی‌...»

چاپ اول این کتاب در 145 صفحه منتشر شده است.

«عاشورا شناسی»

کتاب «عاشورا شناسی»، پژوهشی درباره هدف امام حسین (ع) نوشته محمد اسفندیاری در سه بخش «هدف شناسی قیام، کوفه انتخاب درست امام و دیدگاه گذشتگان» منتشر شد.

در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: «هدفشناسی قیام امام حسین(ع) کمتر در کانون توجه بوده و در حدود 5 کتاب مستق درباره هدف امام از قیام فراهم آمده است. از این کتاب ها، یکی محل اختلاف است و بقیه محل اعتنا نیست...گذشتگان به دلایلی متعدد، از بحث درباره هدف امام حسین(ع) خودداری ورزیدند. البته معاصران ما تا حدودی در پی جبران این کاستی بوده اند...هنگامی که از هدف یا اهداف سخن می رود، اموری چون احقاق حق، ابطال باطل، امر به معروف، نهی از منکر، برپایی عدالت، احیای سنت و اماته بدعت به یاد می آید؛ یعنی مسائلی که در سخنان امام حسین(ع) بدان تصریح شده است؛ اینها اهداف درجه اول آن حضرت است و در آنها هیچ اختلافی نیست. آنچه مورد اختلاف است و موضوع بحث این کتاب، اهداف درجه دوم امام یا برنامه های اوست. یعنی هدف آن حضرت در هجرت از مدینه به مکه، و از آنجا به کوفه چه بود؛ پرهیز از بیعت یا تشکیل حکومت یا استقبال از شهادت و...»

آنطور که در پشت جلد کتاب آمده است، کتاب عهده‌دار هدف‌شناسی از قیام امام‌حسین ـ علیه‌السلام ـ است، و در پی پاسخ بدین پرسش که هدف آن حضرت در هجرت از مدینه به مکه، و از آنجا به کوفه چه بود: پرهیز از بیعت، یا تشکیل حکومت، یا استقبال از شهادت، و یا اموری دیگر؟

بر پایه‌ این پژوهش، هفت نظریه درباره‌ هدف آن حضرت وجود دارد: 1. امتناع از بیعت (دفاع)، 2. حکومت ـ شهادت، 3. شهادت عرفانی، 4. شهادت تکلیفی، 5. شهادت فدیه‌ای، 6. شهادت سیاسی و 7. تشکیل حکومت.

پاره‌ اول کتاب در پی تبیین و سنجش این نظریات و تحریر محل نزاع است. در پاره‌ دوم، نویسنده عهده‌دار اثبات این موضوع شده است که رفتن امام حسین به طرف کوفه، اگرچه به قصد تشکیل حکومت، انتخابی درست بود. پاره‌ سوم کتاب به دیدگاه اعلام شیعه درباره‌ی هدف امام حسین، که تأیید نظر مختار نویسنده است، اختصاص دارد.

«عاشورا شناسی» با عنوان فرعی پژوهشی درباره هدف امام حسین(ع) را نشر نی در 350صفحه منتشر شده است.

«عقیله بنی‌هاشم زینب(س)»

«عقیله بنی‌هاشم زینب(س)» عنوان اثر جدیدی است که موسسه بوستان کتاب در راستای نشر آثار آیت‌الله علی کریمی جهرمی به چاپ رسانده است.

در این اثر آمده است: «حضرت زینب کبری(س) ـ عقیله بنی‌هاشم ـ بانوی بزرگواری است که در خانه حضرت فاطمه و امیر مومنان علی(ع) رشد یافت و در صحنه عاشورا، با عمل و کلام خود، رشادت‌های فراوانی از خود بر جای گذاشت و بدین سان در نزد همه حق‌طلبان و آزادی‌خواهان، بانوی نمونه‌ای شناخته شد که مکتب اهل‌بیت(ع) آن را ارائه کرده است.»

در این کتاب درباره چگونگی تولد و تربیت، مقام و منزلت و نیز علم و دانش و مجاهدت‌های عقیله بنی‌هاشم مطالبی ارائه شده است. کتاب «عقیله بنی‌هاشم زینب(س)» در قطع رقعی و با 156 صفحه منتشر شده است.

خوراک خوب به بچه‌هایمان بدهیم

با محبوبه نجف خانی از اعضای شورای كتاب كودك

خانم نجف خانی چه معیاری برای انتخاب کتاب های کودک برای ترجمه دارید؟

من سال ها بررس شورای کتاب کودک بودم و 10 سال هم مربی کتابخانی و مشاور تجهیز کتابخانه منطقه یک. با توجه به این تجربه ها سعی می کنم تمام کتاب ها را روز آمد ببینم و در موردشان بخوانم. درسفرهایی که  برای دیدن فرزندانم به خارج کشور می روم، کتاب هایی را جستجو می کنم و با مادرها صحبت می کنم. همه این عوامل و سلیقه خودم، می دانم چه چیزی برای آنها جذاب است. از طرف دیگر ساختار اثر هم برای من مهم است.

کتاب باید درون مایه قوی و حرفی برای گفتن داشته باشد.اثری که انتخاب می کنم برای ترجمه  باید پیامش را غیر مستقیم و درلابه لای داستان  بگوید. با توجه به شرایط اجتماعی  و اینکه بچه های ما خموده تر و افسرده تر هستند، کتاب های طنز کار می کنم که برایشان زنگ تفریح است.

خیلی وقت ها جوایزی که کتاب ها برده اند ملاک انتخابم است. بررس ها و منتقدهای زیادی کتاب را می خوانند و جایزه می دهند. البته ممکن است آن کتاب ها با کودک غربی ارتباط بگیرد یا به هر حال حرف خوبی که  دارد از فصل دهم به بعد بزند. کلا بچه های همه جای دنیا کم حوصله هستند و به صرف اسم کتاب و جایزه آن چیزی را نمی خوانند و دوست دارند از همان فصل اول کتاب برایشان گیرایی داشته باشد. برخی کتاب ها تمام این مشخصات را یک جا دارد. داستان پر مایه، پر ماجرا، طنز قوی، درون مایه قوی و وقتی همه این مشخصات را داشته باشد، آدم فکر می کنه در لاتاری برده است.

وضعیت و کیفیت ترجمه کتاب های کودک را چگونه ارزیابی می کنید و چشم انداز آینده را چطور می بینید؟

با توجه به گسترش وسایل ارتباط جمعی و اینکه ما هم جزیی از این دهکده جهانی هستیم، ادبیات را هم مثل کالاهای دیگر می توانیم وارد کنیم و ترجمه یکی از راه های واردات ادبیات جهان است. اگر با دقت و وسواس انتخاب بشود مفید هستند چون این آثار بر اساس سلایق کشور های غربی تولید می شود.

توجه داشته باشید که شرایط زندگی کودکان ما با شرایط زندگی و فکری کودکان غربی بسیار متفاوت است.

بله. و شاید به همین خاطر کودکان از این ترجمه ها استقبال می کنند چون می توانند در این کتاب ها در فضایی قرار بگیرند که خودشان تجربه نکرده اند اما دوست دارند تجربه کنند. به هر حال ما بسیاری از آثار کلاسیک ها ترجمه کرده ایم هر چند جای خالی بسیاری از آنها هنوز در ادبیات کودک ما خالی است. اما بچه ها حوصله فضاهای قدیمی را ندارند. با توجه به کتاب هایی که ترجمه شده است فکر می کنم خیلی عقب نیستیم. می دانید که در این دوره ریاست جمهوری ارشاد برای خرید کتاب بودجه نگذاشت. در دوره خاتمی خانه ترجمه به مدیریت شادروان حسین ابراهیمی الوند برپا شد که با بودجه ارشاد بهرتین کتاب های به روز دنیا خریداری می شد ودر اختیار مترجمان قرار می گرفت. حتی خیلی از مترجمان تازه کا رو شهرستانی نیز از همین مسیر وارد فضای ترجمه شدند و کارهای خوبی ترجمه کردند. اما با روی کار آمدن احمدی نژاد این دفتر بسته شد و بودجه ها قطع شد. همین باعث شد ناشران با معیارهای خودشان کتاب هایی را وارد کنند و به مترجمان سفارش بدهند. خیلی از مترجمان از کتاب هایی که ترجمه کرده اند رضایت ندارند. من این شانس را داشته ام که به این دام نیفتم و خودم کتاب انتخاب کنم. همیشه معتقد بوده ام خیلی از کتاب های برگزیده سایت آمازون صلاحیت ندارند. مثل کتاب های ترسناک بی محتوا. هر چند من با ژانر وحشت مشکلی ندارم. خودم 15 جلد در جستجوی دلتور را ترجمه کردم که در ژانر ماجراجویی بود و موجودات ترسناک در آن نقش داشتند که نبرد های خیر و شری می کردند. اما به نظرم کسی باید این داستان ها را بنویسد که به تاریخ و افسانه های ممل مختلف آشنا باشد. انتخاب چنین نوشته های باعث الگو سازی می شود. و بههر حال باید قبول کنیم که نویسندههای غربی قدمت بیشترو تبحر زیادتری دارند. در کشور های غیر انگلیسی زبان مثلا در کشور سوئد هم نویسنده های داخلی تعدادشان کم است و چشمشان به بازارهای خارجی است.د نباید تعصب داشته باشیم و بپذیریم که کار آنها بهتر است. چطور است که هری پاتر را همه کودکان دنیا استقبال می کنند؟ بعضی شاید بگویند تبلیغات اما برای خیلی از کارهای دیگر هم تبلیغات می شود و تا این اندازه نمی تواند مرزها را بشکند. پس حتما چیزی در آن هست که همه کودکان دنیا با این کتاب ارتباط می گیرند. در مورد آینده نمی توانم پیش بینی ای داشته باشم چرا که زمان به سرعت حرکت می کند و اگر سابق بر این بیست سال زمان لازم بود تا یک نسل تغییر کند امروز این تغییر دو سال یکبار اتفاق می افتد.

فکر می کنید حجم انبوه ترجمه ها روی تولید داخلی تاثیر منفی گذاشته یا می گذارد؟

اگر کالای بی کیفیت وارد بشود کالای داخلی جای خودش را بهتر پیدا می کند. در مورد کالاهای دیگر هم همینطور است. بچه ها اولین کسانی هستند که با کتاب بی کیفیت قهر می کنندو نباید  شعورشان را دست کم گرفت.البته من همیشه گفته ام ما به نوعی به یک جنگ نابرابر  دست زده ایم. ما مترجمان آثار بهترین نویسندگان دنیا را گلچین وارد می کنیم و نویسندگان ما شاید نتوانند با این آثار رقابت کنند. ولی این هم تا حدی درست است اما در همان سال ها که هری پاتر اینقدر  گل کرده بود و طرفدارهای خودش را داشت، آرمان آرین با سه جلدی "پارسیان و من" جای خودش را باز کرد. بدون این که کسی حامی او باشد، کارش حامی او بود. در صورتی که ناشرش نه در رانت بود و نه ناشر شناخته شده ای. بچه ها این کتاب را پیدا کردند و به هم گفتند و آرمان آرین مطرح شد. همان سال چهار جایزه گرفت. متاسفانه کارهایی که فعلا نوشته می شود به ندرت استقبال می شوند.

به عقیده شما با توجه به این که بچه های این نسل اطلاعاتشان را تنها از کتاب دریافت نمی کنند و رسانه های دیگر و آسانتری همچون اینترنت و تلویزیون در اختیار دارند، فکر می کنید اصلا آن اندازه از کتابخوانی  استقبال می کنند؟

غرب رسانه های قوی تری دارد اما بچه هایش کتاب خوان تر از بچه های ما است. برای اینکه از اول ابتدایی هماهنگ با آموزش و پرورش برای کلاس های کتابخوانی برنامه ریزی می کنند. جدید ترین کتاب های روز پرطرفدار جزو برنامه های درسی است که می خوانند و درباره آن حرف می زنند و نقد می کنند. من این سیستم را در منطقه یک پیاده کردم. در ابتدای کار  اصلا مراجعه کننده نداشتیم. وقتی به بچه ها می گفتیم چرا استقبال نمی کنید، می گفتند یک نگاهی به کتابخانه بندازید.  راست می گفتند. کتاب ها همه قدیمی و  بی مصرف بود. هر کسی کتابی که نیاز نداشته به کتابخانه هدیه داده و نتیجه اش انباری از کتاب های به درد نخور بود. بچه  اگر از کتابی خوشش بیاید اصلا از خودش جدا نمی کند. ما کتابخانه را یک سال تعطیل و با جدید ترین کتاب ها تجهیزش کردیم. دلم می خواست می آمدید و استقبال بچه ها را از کتابخانه می دید. اگر خوراک خوبی در اختیار بچه ها قرار بگیرد و برنامه مدونی باشد بچه ها رو به کتابخوانی می آورند. متاسفانه برای مدیریت کتابخانه از مربی پرورشی هایی استفاده می کنند که خودشان به ندرت کتاب کودک خوانده اند و اصلا احاطه ای به ادبیات کودک ندارند. در حال حاضرکتابخانه های مدارس ناکارآمد است، مسابقات کتابخوانی بیشتر مسابقات دینی است و بچه ها را زده می کند و نیروهای منفعل آموزش و پرورش را به این کار گماشته اند. به نظرم باید اصلا در استخدام آنها تجدید نظر بشود. با توجه به دولت جدید  امیدوارم این خانه تکانی از آموزش و پرورش شروع بشود. البته آن کتابخانه  سه سال است تعطیل شده. مدیرانی که آمدند گزینشی بودند و از انجمن نویسندگان کمک نگرفتند و کلا در کتابخانه را بستند و از بین بردند. الان باز امیدهای به وجود آمده و مدیران علاقه نشان داده اند باز کتابخانه را رونق بدهند.

ما هم امیدواریم.