عنوان: رباعيات حکيم عمر خيام
پديدآور: عمر بن ابراهيم خيام
​

حکیم غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خیام نیشابوری آوازه وی بیشتر به واسطه نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد.وی در ریاضیات، علوم ادبی، دینی و تاریخی استاد بود. نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعات‌اش در باره اصل پنجم اقلیدس نام او را به عنوان ریاضی‌دانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرده است.

​رباعیات خیام مجموعه‌ای از شعرهای حکیم عمر خیام در قالب رباعی می‌باشد که در قرن‌های پنجم و ششم هجری به زبان فارسی سروده شده‌اند و عمدتاً بیانگر دیدگاه فلسفی او هستند. به‌دلیل آن‌که این اشعار از منابع گوناگونی گردآوری شده‌اند، در صحت بعضی از آن‌ها نظر یکسانی وجود ندارد. با این حال مضمون رباعیات خیام را به طور کلی می‌توان به پنج بخش تقسیم کرد: ۱. رازهای جهان هستی ۲. ناگزیری‌های زندگانی (سرنوشت، بی‌وفایی دنیا، مرگ و خاک و گِل ما) ۳. پرسش‌ها ۴. چگونگی زندگانی اجتماعی ۵. دَم‌های خوش زندگانی. اگرچه به‌جز این اشعار، خیام دستاوردهای مهم و گوناگون دیگری در زمینه‌های ریاضی و ستاره‌شناسی نیز داشته‌است و به همین سبب دارای لقب حجّةالحق بود، اما شهرت جهانی وی بیشتر به واسطهٔ همین رباعیاتش می‌باشد که به چندین زبان ترجمه شده‌اند.